Ulrich Damen
“Door mijn adviserende taak bij het Lexicon ben ik mij nog meer bewust geworden van het belang van de nauwkeurigheid van vertalingen en ik ervaar daarom de eindredactie met steeds weer een nieuwe term als een boeiend en zeer leerzaam ongoing proces.”
Ulrich Damen werkt sinds eind 2017 mee aan de redactie van het Juridisch-Economisch Lexicon Nederlands-Duits. Als native speaker Duits doordenkt en beoordeelt Ulrich de aan hem ter goedkeuring voorgelegde begrippen gründlich. Het eerste contact met samensteller Aart van den End ontstond doordat Ulrich hem specifieke vertaalvragen stelde. Ulrich kreeg steeds snel antwoord en de voorgestelde vertalingen vond hij accuraat. Die nauwgezetheid en kwaliteit waren hem ook al opgevallen bij zijn zoekacties in het Lexicon. De herhaaldelijke contacten per e-mail en telefoon liepen uit in een persoonlijke ontmoeting. Op de vraag van Aart of hij een bijdrage zou willen leveren aan de redactie van het Lexicon Nederlands-Duits reageerde Ulrich positief.
Exacte vertaling
“Aart wil dat een vertaling zo precies mogelijk is en dat er geen gebruik wordt gemaakt van synonieme begrippen. Aan deze benadering moest ik in het begin wennen. De eerste vertaling vanuit het Nederlands blijkt dikwijls niet de beste te zijn. De terugvertaling van zo’n eerste poging levert dan een ander Nederlands woord op. Vaak werken we met de bestaande vertaling Nederlands-Engels en combineren die dan met zoekopdrachten in bijvoorbeeld Google, Glosbe en Linguee om een zo ‘letterlijk mogelijke’ vertaling te vinden.
Ook bij het controleren van ‘kandidaattermen’ is online zoeken enorm handig, omdat je pas door intensief en nauwkeurig raadplegen van diverse woordenboeken bij de juiste bronnen uitkomt. Aarts sterke nadruk op de exacte vertaling snijdt hout en komt de nauwkeurigheid ten goede. Ook zijn de (soms subtiele) nuanceverschillen tussen de ‘zondagse’ en de meer alledaagse uitdrukkingen belangrijk. Daarvoor moet je dan wel Muttersprachler zijn en wonen in een land waar Duits gesproken en geschreven wordt.”
Opleiding en werkervaring
Ulrich wist echt niet waaraan hij begon, toen hij als Duitser in de jaren 80 Nederlandse taal, andragogiek en sociale wetenschappen ging studeren: hij raakte geboeid door de vele Nederlandse ‘eigenaardigheden’, zoals het veelvuldig gebruik van verkleinwoorden, het werd een levenslange affiniteit. Na zijn afstuderen bracht hij eerst - op zoek naar een vaste aanstelling - vier spannende jaren in het Nederlandse en Duitse vormingswerk door en specialiseerde zich tegelijkertijd als tolk en vertaler voor rechtbanken. In 1992 kon hij zich met de benodigde papieren mit allgemeiner Vereidigung als freelancer op dit taalgebied en voor het volwassenonderwijs in het Duitse Kleef vestigen. Ulrich werkt voor zeer verschillende vaste klanten. Met meer dan 30 jaar tolk- en vertaalervaring heeft hij heel wat ervaringskennis opgebouwd.